Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2016

ΝΕΡΑΚΙΖΙΑ, ΟΙ ΚΩΑΚΟΙ ΝΑΡΚΙΣΣΟΙ

ΝΕΡΑΚΙΖΙΑ, ΟΙ ΚΩΑΚΟΙ ΝΑΡΚΙΣΣΟΙ

Στην Κω τα λέμε νερακίζια, ίσως γιατί ανθίζουν κοντά ή και μέσα στο νερό, κυρίως μετά από βροχές. Η μυρωδιά τους είναι μεθυστική, ελαφρά ναρκωτική, ίσως γι'αυτό τους λένε νάρκισσους.
Οι νάρκισσοι περιλαμβάνουν περί τα 50 είδη. Στην Ελλάδα συναντώνται 6 με πιο δημοφιλή την γνωστή και από τους αρχαίους μύθους αμαρυλλίδα:Narcissus tazetta (Νάρκισσος ο Ταζέττιος).
Είναι πολυετές βολβώδες φυτό, ενδημικό της μεσογείου και ανθίζει νωρίς τον χειμώνα, τα δε άνθη του είναι ερμαφρόδιτα, (έχει αρσενικά και θηλυκά άνθη), που γονιμοποιούνται από μέλισσες. Το άρωμα των ανθέων είναι σχεδόν μεθυστικό. Μεγάλη ποσότητα ανθέων νάρκισσου σε κλειστό χώρο μπορεί να προκαλέσει ελαφρά νάρκωση.
Προτιμά τα βαριά και υγρά εδάφη αλλά δεν αποκλείεται να τα βρούμε και σε βραχώδεις εκτάσεις. Ο βολβός του κυρίως, (που μοιάζει με κρεμμύδι), αλλά και τα φύλλα περιέχουν ένα δηλητηριώδες αλκαλοειδές, τη Lycorine, η κατανάλωση της οποίας σε μεγάλες ποσότητες την καθιστά θανατηφόρο.
Το όνομα του προέρχεται από τον ήρωα της ελληνικής μυθολογίας, το Νάρκισσο, το δε tazetta σημαίνει μικρή κούπα, από το σχήμα της κίτρινης κορόνας του άνθους.
Ενώ για τη δύση είναι ένα σύμβολο ματαιοδοξίας, ένεκα του μύθου του νάρκισσου, στην Κίνα είναι σύμβολο καλοτυχίας.
Ο νάρκισσος, σύμφωνα με τους μυθολογία, ήταν ένας θαυμαστής ομορφιάς νέος της Βοιωτίας. Μια εκδοχή του μύθου λέει, ότι απασχολημένος τόσο πολύ να θαυμάζει την ομορφιά του, δεν άκουγε την ερωτευμένη μαζί του νύμφη Ηχώ που τον καλούσε συνέχεια και έτσι η Νέμεσις αποφάσισε να τον τιμωρήσει, έτσι τον έκανε να δει την αντανάκλαση του στα νερά του ποταμού, να την ερωτευτεί και να πεθάνει από τη λύπη του που δεν μπορούσε να ζήσει τον τρελό έρωτα του με τον εαυτό του.
Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, ο νάρκισσος αρνήθηκε τον έρωτα του Αμεινία ο οποίος αυτοκτονεί, και έτσι η Νέμεσις, αποφάσισε να τον τιμωρήσει με το ίδιο νόμισμα, έτσι τον οδήγησε να δει το είδωλο του στο νερό της πηγής, να το ερωτευτεί και να αυτοκτονήσει και αυτός, μη μπορώντας να ανταποκριθεί στον έρωτα με το είδωλο του.
Από τους μύθους αυτούς βγήκε και ο όρος της ψυχολογίας: ναρκισσισμός.
Ανήκει στην κατηγορία με πρωτεύουσα προτεραιότητα προστασίας γιατί τα τελευταία χρόνια το νάρκισσο αυτόν τον βρίσκουμε όλο και πιο σπάνια. Η μεγάλη απειλή του είναι μια και μοναδική: η συλλογή. Λόγω του αρώματος του και της ομορφιάς του είναι περιζήτητο στη συλλογή από νέους, γέρους και παιδιά. Για χόρτα ξεκινάνε μερικοί και γυρίζουν και με ένα ματσάκι με νάρκισσους για το ανθοδοχείο.
Στις λαϊκές αυτή την εποχή τα ματσάκια με νάρκισσους πωλούνται με το κιλό. Ευτυχώς τελευταία καλλιεργούνται και πωλούνται και ήμερες ποικιλίες του. Επίσης από καλλιεργούμενες ποικιλίες βγαίνει το αιθέριο έλαιο του, που χρησιμοποιείται ευρέως στην αρωματοποιία.
Οικογένεια: Amaryllidaceae, Αμαρυλλίδες
Γένος: Narcissus, νάρκισσος
Είδος: Narcissus tazetta
Στην Κρήτη τα λένε μανουσάκια ή μανούσα, στην Κω νερακίζια, στην Αμοργό Μαρτακούδια
άλλες ονομασίες:Κινέζικο ιερό κρίνο ή ζουμπούλι ή Bunchflower daffodil ή Polyanthus narcissus ή Chinese Sacred Lily ή Bunch-flowered Narcissus ή Joss flower.

Μπορείτε να τα βρείτε μόνα τους, στην άκρη του δρόμου, ή χωράφια γεμάτα απ'αυτά!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου